بررسی آثار بهرام صادقی از منظر نظریه منطق گفتگویی میخاییل باختین

چکیده: میخاییل باختین از بنیان گذاران رشته ی جامعه شناسی ادبیات به شمار می آیند. نظریه ی باختین در باب نظریه ی رمان چند آوا، از بدیع ترین نظریه ها در بررسی رمان و آثار داستانی و تحلیل گفتمان های شخصیت ها محسوب می شود. به نظر باختین، گفتارهای شخصیتهای مختلف رمان و آثار داستانیِ مکالمه ای، به سوی افق های اجتماعی متفاوتی جهت گیری شده اند، هر یک از این افق ها متشکل از عناصر معناشناختی و ارزشی خاص خود هستند. آثار داستانی بهرام صادقی با نام«سنگر و قمقمه های خالی» از برجسته ترین آثار ادبی معاصر به شمار می آید. نویسنده در این مجموعه، به دلیل استفاده ازقواعد ساختاری و تکنیک های مختلف روایی(سیلان ذهن، تک گویی درونی و دانای کل)، زوایای دید چندگانه ،تا حدودی درهم ریختگی زمانی، شخصیت پردازی رئالیستی موفق به آفرینش آثاری مدرن شده است. از سوی دیگر، وی در تنها داستان بلند خود «ملکوت» و تعدادی از داستانهای کوتاه، با خلق شخصیت هایی که متعلق به گفتمان ویژه، زمینه ی اجتماعی و زبان و لحن مخصوص به خود هستند وگاه با گزینش راوی ای توصیف گر و دارای آوایی مستقل ، موفق به آفرینش آثاری چندصدا شده است.هدف نگارنده از انجام این تحقیق ، از یک سو مطالعه ای میان رشته ای برای درک چگونگی روابط عناصر ساختاریِ دو حوزه ی ادبیات و جامعه شناسی و از سوی دیگر کاربرد اصـول و روشـهای نظریه ی گفتگویی باختین در مجموعه داستانی«سنگر و قمقمه های خالی» در جهت دریافت تازه تری از آن است. کلید واژه : جامعه شناسی ادبیات، باختین ، چند صدایی ، منطق گفتگویی ، بهرام صادقی.